Şeffaflık ve Turizm

Turist dediğin, para harcar.

Yeni yerler görür.

Ama en çok ne ister?

Güven.

Adalet.

Dolandırılmamak.

Uluslararası turizm öyle lafa bakmaz.

Güven yoksa, şeffaflık yoksa, turist gelmez.

Yolsuzluk algısı yüksek olan yerler, Batılı turist için tabu.

Nepal’e bakalım.

Everest’e tırmanmak için dünyadan turist geliyor. Manzarası nefes kesiyor. Tarihi zengin. Fiyatları uygun. Turizmi, GSYİH’nın %8’ini oluşturuyor.

2023: 1.014.885 turist.

2024: 1.147.024 turist.

Bhote Koshi Vadisi’nde dünyanın ikinci yüksek Bungee Jumping alanı; yılda 1 milyon dolar gelir sağlıyor.

Nepal hükümeti 2025’i “Özel Turizm Yılı” ilan etti.

“Nepal’i Ziyaret Etme On Yılı” programını başlattı.

Çinli genç turistler akın etti.

Ama siyasette fırtına koptu. Protestolar patladı.

Turist sayısı %30 düştü. 72 kişi öldü, 2.000’den fazla kişi yaralandı.

Rezervasyonlar iptal, oteller zor durumda.

Turist geldi, güven bulamadı. Parası ve itibarı gitti.

Yolsuzluk cabası. 2023’te 1.500’den fazla sahte vize belgesi tespit edildi. Rüşvetler 10–300 bin Nepal Rupisi arasında değişiyordu. 2025’te 22 kişi tutuklandı, 9 göçmenlik görevlisi yargılandı.

Siyasi istikrarsızlık ve seyahat kesintileri işleri karmakarışık hâle getirir. Güven şarttır; sistem bunun üstüne kuruludur, yoksa çöker.

Turist ne yapar peki? Önce bakar: “Hani güven vardı?” Yok.

Cebindeki parayı alır, bavulu toplar, daha güvenli bir yere gider. Turist parasıyla konuşur; şeffaflık ve sürdürülebilirlik ile kalır.

Araştırmalar, şeffaflığı ve sürdürülebilirliği yüksek ülkelerin turist çekmede daha başarılı olduğunu, yolsuzluğun ise turizm gelirlerini düşürdüğünü göstermektedir.

Yolsuzluk turizmi öldürür, şeffaflık ve sürdürülebilirlik ise destinasyonun geleceğini belirler.