BU YAZ ÇOK SICAK OLACAK!

Önümüzdeki beş ay, yalnızca termometrelerin değil, kalplerin de sınanacağı bir dönem olacak. Dünya Turizm Örgütü’nün yılın ilk çeyreğine dair yayınladığı rapor gösteriyor ki, turizm dünya genelinde hız kesmeden devam ediyor. Ne sürekli artan fiyatlar ne de bir türlü barışa kavuşmayan savaşlar insanları seyahatten alıkoyabiliyor. Tatili uğruna her şeyden feragat edebilen turist, tatilden feragat etmiyor. Turist biraz da bencildir. Bir yıl boyunca beklediği yılın en değerli günlerini heba etmez. Olan biten onun tatilinden önemli değildir. Rodos alevler içinde yanarken, birkaç yüz metre ötede yüzen turistleri hatırlarsınız.

Bu yıl 1,5 milyar insan seyahat edecek. Yılın ilk üç ayında 300 milyon kişi bir yerlere gitti, geldi bile. Bundan sonrası sıcak bölgelere, denize, güneşe doğru olacak. Tatilcilerin önemli bir kısmı yaza dair kararlarını verdi. Akdeniz sahilleri yine en önemli turizm bölgesi olacak. Buna bu yıl Kuzey Afrika’yı eklemeliyiz. Mısır, Tunus gibi destinasyonlar, sınırlı bütçeli turistlerin imdadına yetişecek ve bu yılın yıldızları arasına girecekler.

Hadi, biraz yılın turizm falına bakalım; tabii ki bakla ile fasulye ile değil, verilerle ve öngörülerle gerçeğe varmaya çalışalım. Kasımda tekrar üzerinden geçeriz.

YILIN KAYBEDENİ AMERİKA, TÜRKİYE ÜÇÜNCÜ OLABİLİR…

Amerika, turizmde bu yılın kaybedeni olacak. Trump politikaları, özellikle en büyük ziyaretçi kaynağı olan Kanada ve Meksikalıları Amerika tatilinden alıkoyuyor. Hatta Kanada’da dönem dönem buna dair boykotlar yapılıyor. Yılda yaklaşık 20 milyon Kanadalı Amerika seyahati yapıyor. Trump’ın Kanada’yı Amerika’nın eyaleti yapma arzusundan sonra Kanadalıların Amerika seyahati şimdilik %25’in üzerinde azaldı. Bu tavır artarak devam ediyor. Aynı hava Avrupa’da da mevcut. Sınırda kötü muamelelerle, gözaltına alınan Avrupalılar da isyanda. Başta İngilizler ve Almanlar olmak üzere birçok Avrupalı, son olaylardan sonra Amerika seyahatinden vazgeçti. Bu düşüş %15-20 civarında seyrediyor.

Amerika, 176 milyar dolarla turizm geliri en yüksek olan ülke. Bunun yanı sıra, 72 milyon yabancı turist ziyareti ile Fransa ve İspanya’nın ardından en çok turist alan üçüncü ülke. Bir öngörüde bulunalım: Amerika, bu yıl geçen yıla göre %25 turist kaybı yaşarsa, yılı 54 milyon turistle kapatacak. Türkiye, geçen sene 60 milyon turist ile Amerika’nın ardından 4. sıradaydı. Bu durumda Türkiye aynı sayıda kalsa bile Amerika’nın önünde dünya üçüncüsü olabilecek.

2024 YILININ TURİST SAYILARI:

1. FRANSA 102 MİLYON
2. İSPANYA 94 MİLYON
3. USA 72 MİLYON
4. TÜRKİYE 60 MİLYON
5. İTALYA 58 MİLYON

İSPANYA VE YUNANİSTAN TURİST KARŞITI OLAYLARLA SARSILACAK

Geçtiğimiz yıla damga vuran turist karşıtı eylemler, 2025’te doruğa ulaşacak. Henüz sezon başlamadan İspanya’da boykotlar aldı başını gidiyor. Özellikle konut fiyatlarının artması ve tatil bölgelerinin turistler tarafından istilası, yerel halkı isyan ettiriyor. Üstüne basa basa tekrar tekrar yazıyorum: Overtourism zamanında tedbir alınıp kontrol altına alınarak yönetilemezse, turist karşıtı eylemlerin önüne geçmek mümkün değil. Geçen sene su tabancasıyla turistlere saldıran İspanyolları hatırlıyorsunuzdur. Özellikle Kanarya Adaları ve Mayorka’da sahilde içki içmekten, gece denize girmeye kadar onlarca yasak hayata geçirildi. Halk bununla mutlu değil. Yönetimler şimdilik giriş ücretleri, vergi artışları gibi yöntemlerin çözüm olacağını düşünüyor ve bu yönde kararlar alıyorlar. Ancak bu da pek caydırıcı değil. Kimse Venedik’e giriş ücreti 3 €’dan 5 €’ya çıktı diye ziyaretinden vazgeçmiyor. Yoğunluk, yerel halkın hayatını etkilemeye devam ediyor.

Yunanistan herhalde dünyada en çok grev ve boykot yapılan ülkelerden biridir. Geçen seneki havlu hareketini hatırlıyorsunuzdur; “sahiller bizimdir” diyerek otellerin şezlonglarını bir bir toplattılar. Bu sene bundan daha keskin eylemler gelecektir. Zira turizmle birlikte Yunanistan’da hayat, yerel halk için daha pahalı hale geldi. Ne garip, turist sayısı arttıkça mutsuzluk artıyor. Yunanistan, konaklama ve eko vergileri ile bir yandan soruna çözüm üretmeye, bir yandan da fırsattan yararlanarak kasayı doldurmayı düşünüyor. Beş yıldızlı otelde yaz döneminde geceleme vergisi 10 € oldu. Bir hafta kalan bir çift, 70 €’yu resepsiyona nakit ödemek zorunda. Bu da kesmeyecek; göreceksiniz, önümüzdeki dört ay boyunca kısıtlamalardan, yeni vergilerden, yasaklardan, cezalardan oluşan birçok yeni düzenleme hayata geçirilecek.

FRANSA-İTALYA TURİST KISITLAMASINA GİDECEK

70 milyonluk Fransa, yılda 100 milyon turistin ağırlığı altında kalıyor. Özellikle Paris, Nice ortalama 7 milyon yabancı ziyaretçiyi taşıyamıyor. Müzelere saat sınırlaması, turist gruplarının küçültülmesi, headset kullanılma zorunluluğu bile şehre pek nefes aldırmıyor. Pek yakında başka kısıtlamalar gelebilir.

İtalya, overtourism’in en yoğun yaşandığı ülkelerden birisi. Venedik, Roma, Napoli yaz döneminde turist yoğunluğunu kaldıramıyor. Gün geçmiyor ki yeni bir uygulama, yeni bir kısıtlama gelmesin. Korkarım yakın gelecekte turist kısıtlamasına gidecekler.

Bu konuda en çok S.O.S veren şehirler: Venedik, Barcelona, Dubrovnik, Santorini, Amsterdam, Bali, Hallstatt, Machu Picchu, Kyoto. Uzak Doğu’da da bu konu gündemde. Sorunu çözebilmek için ne fikirler çıkacak, yaz boyu duyacaksınız. Bazen de güleceksiniz.

TÜRKİYE: REKOR KIRIP MUTSUZ OLACAĞIZ

Bütün dünyada turist sayısı artarken, Türkiye’de tersi bir gelişme beklemek tabii ki söz konusu değil. Türkiye’nin geçen senenin biraz üzerinde sezonu bitirmesi, yeni bir rekor anlamına gelmekle birlikte, bunun sektörde büyük mutluluk yaratacağını düşünmek aşırı iyimserlik olur. Sektörün istisnasız bütün birimleri “kârlılık” konusunda karamsar. Zira fiyatların ve buna bağlı maliyetlerin nereye evirileceğini öngörmek pek mümkün değil. Bu yıl turist sayısı bakımından bir sorun yaşayacağımızı düşünmüyorum, ancak bunun ticari mutluluğa dönüşmesi konusunda tereddütlerim var.

Hayırlısı olsun.