2022 ÇANTADA KEKLİK DEĞİL

Recep YAVUZ

Birkaç gün sonra hem hayatımızın, hem turizm sektörünün en zor yıllarından birini geçmişe göndereceğiz. Zorluklar ve belirsizlikler içinde geçen bu 365 gün çok yordu hepimizi. Bununla birlikte deniz ortasında fırtınaya yakalanmış tekne gibi, bir yandan dalgalarla boğuşan, bir yandan yönünü bulmaya çalışan turizmcimiz sezon boyunca hasarı en aza indirmek için sürekli uyanık ve dinamik kalarak çok enerji harcadı ve bunun karşılığını aldı. Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) raporuna göre turizmde 2019 a kıyasla en az kayıp yaşayan 3 ülke, Meksika, Hırvatistan ve Türkiye oldu.

2021’DE ANTALYA BİRİNCİ, TÜRKİYE İLK 3 TE

Antalya yılı 9 milyon turist ile bitirmiş olacak. Ulaştığım verilerden derleyebildiğim kadarı ile bu, 2021 yılında bütün dünyadaki turizm destinasyonları içindeki en yüksek rakam olacak. Antalya 2021 yılının dünya birincisi olurken, Türkiye –tahminimce- 27 milyon turist ile Akdeniz’de birinci, dünya genelinde ise ilk 3 te yer alacak. Resmi veriler 2-3 ay sonra açıklanır, birlikte inceleriz.

Bütün bunlar kulağa hoş geliyor ancak, bu 2022 yılının rekor üstüne rekorların kırılacağı, uçakların ve otellerin dolup boşaldığı ve turizm tarihimizin en parlak yılı olacağı anlamına gelmiyor. Zira henüz bizi nelerin beklediğini bilmiyoruz. Ancak güncel gelişmeleri takip ederek birtakım çıkarımlar yapmak mümkün olabiliyor.

SEYAHAT ARTIK 3. AŞI VE PCR TEST İLE MÜMKÜN

Tabii ki en önemli gündem, pandeminin seyri ve buna dair uygulanan yaptırımlar ve tedbirler olacak. Dikkat ederseniz özellikle Avrupa, ekim ayının son haftası ile birlikte el frenini çekti. Şu aralar en vazgeçemedikleri Noel etkinliklerini bile birer birer iptal ediyorlar. Geçen hafta AB içindeki seyahatler yeniden düzenlendi. Dünya, seyahat için 3. Aşı ve 48 saatlik Negatif PCR test zorunluluğuna doğru ilerliyor. Bu doğrudan turizm potansiyelinin kısıtlanması anlamına geliyor, zira henüz çift doz aşı oranında bile istenilen seviyeye ulaşılmadı. Örneğin Antalya’ya en çok turist gönderen 5 ülkenin çift doz aşı oranına (John Hopkins Üniversitesi verilerine göre) bir göz atalım:

Rusya %42

Almanya %70

Ukrayna % 28

Polonya % 54

Kazakistan %45

Dünyada aşı olmamakta direnen belli bir kitle var. Bu oran Avrupa’da yaklaşık % 30 civarında. Rusya ve Doğu bloku ülkelerinde bu oran çok daha yüksek. Dolayısı ile 3. Doz aşıyı olmak isteyecek ve olabilecek insan sayısı da önümüzdeki yıl kısıtlanacak. Dünya turizmi de sadece aşı karşıtları yüzünden önemli bir kayıp yaşayacak. Bu bugüne kadar PCR test yolu ile aşılmıştı.

HEDEF VE TAHMİN EYNI ŞEY DEĞİL

Bugünlerde şimdiden 2022 sezonuna dair aşırı karamsar ya da iyimser tahminler ve rakamlar havada uçuşuyor. Oysa bugünden buna dair isabetli bir simülasyon yapabilmek mümkün değil. Şu an evinde karanlık kış günlerinin bitmesini ve biran önce kendisini güneşli diyarlara atmayı düşleyen turist bile seyahat edip edemeyeceğini ve kendisini nelerin beklediğini bilmiyor. Bu yüzden yapılan tahminler ve öngörüler pek tatmin edici değil.

Biz hedef ile tahmini hep karıştırıyoruz. Bir hedef koymak ile bir tahminde bulunmak farklı şeyler. Hedefte ümit edilen, tahminde olacağı beklenen belirtilir. İkisi için de detaylı ve kapsamlı veriler toplamak gerekir. Bugün itibarı ile 2022 yılı için bir tahminde bulunmak neredeyse imkânsız.

KIŞ AYLARI ÇOK ÖNEMLİ

Turizm sezonları 4 çeyrekte incelenir. En önemlisi, en çok seyahatin gerçekleştiği 3. Çeyrek olan Temmuz-Ağustos-Eylül aylarıdır. Türkiye bu yıl 3. Çeyrekte rakipleri ile arasını açarak öne geçti. 3. çeyreğin tohumu, 1. Çeyrek olan Ocak-Şubat-Mart aylarında atılır ve rezervasyonlar genellikle bu dönemde planlanır. Bugünler olanı biteni izleme, karar verme günleridir. Pandemi ile birlikte tatil tercihi kriterleri de değişti.

Tatil kararı için artık fiyat, ürün, hava koşullarının yanısıra bu 3 konu da belirleyici olacak:

1. Kendi ülkesindeki pandemiye dair gelişmeler ve yaptırımlar

2. Gideceği ülkedeki pandemiye dair gelişmeler ve yaptırımlar

3. Gideceği ülkedeki genel durum

Bu bağlamda turistin çok önemsediği rakiplerimizdeki çift doz aşılanma oranları çok önemli bir kriter…

John Hopkins Üniversitesi verilerine bir göz atalım:

İspanya: %80

Yunanistan: %63

Portekiz : %88

İtalya: %73

Fransa : %72

Türkiye : %61