Turizm ve Yerel Kalkınma

Dr. M. Recai YILMAZ

Dr. Recai Yılmaz - Yirmi birinci yüzyılın gelişme gösteren en önemli hizmet sektörlerinden biri turizm olunca insanların konuya duyarlılığı artıyor. Modern hayatta ulaşım ve haberleşme alanlarında meydana gelen teknolojik gelişmelerin olumlu etkisiyle turizmin gelişimi ve büyümesi devam ediyor ve edecek.

Örnek mi?

Ülkemiz.

Kendine has yapısı doğal zenginlikleri, ekonomik koşulları ve kültürel zenginlikleri bulunan ülkelerde turizm yönlü gelişme ve büyüme daha da fark ediliyor. Daha ileri seviyede gelişim ve büyüme ise bölgesel veya yerel unsurların etkin ve planlı kullanımından geçiyor.

Son yıllarda bizlerde bu konuya oldukça kafa yorduk, yoruyoruz. Güneş, deniz ve kum üçlüsünden başlayan hikâyenin ilgi ve istekler doğrultusunda yenilik ve çeşitliliklerini ortaya çıkarmaya çalışıyoruz. Doğa, tarih, kültür, kaplıca, termal, inanç, gastronomi, spor, günübirlik rekreasyonel aktiviteler, festival, kongre, yayla, dağ, eko, kuş gözlemciliği, endemik bitki gözlemciliği, foto safari, trekking ve jeoturizm gibi birçok ana başlıklarda gelişmeye ve büyümeye çalışıyoruz.

Amaç turizmi her bölgeye ve her sezona yayma niyeti ve gayreti, ilgili bölgelerde veya yörelerde yerel kalkınmayı başlatabilmek. Hemen hemen dünya turizmindeki tüm eğilimde bu yönde ilerliyor.

Turizmde epeyce yol alan bizlerin; Bölgesel ve yerel kalkınmayı nasıl başlatabilirim? Büyük sorusuna daha detaylı cevaplar aranması gerektiğini düşünüyorum.

Eminim sizlere de bu soru çok sorulmuştur.

Daha öncelerden sorunun cevabını bulmaya çalışan başarılı ve başarısız örnekler var. Başarısız sonuçlarda metodoloji eksikliği çok açık görülüyor. Metodolojiyi sanırım bir kez daha hatırlatmakta fayda var.

Bölgeyi tüm detayları ile bilen aralarında iletişimi yüksek bir çalışma grubu oluşturulmalıdır.

Doğrudan veya dolaylı olarak, olumlu ya da olumsuz etkilenebilecek kişi ya da kurumlar bilinmelidir.

Bölgeyi veya yöreyi tanımlamak, kendine özgü yapısını oluşturan coğrafi, doğal özellikleri bilinmeli ve gösterilmelidir.

Bölgede yaşayan insanların demografik özellikleri (nüfus, nüfusun yaş ve cinsiyete göre yapısı, istihdam durumu, eğitim seviyesi, dezavantajlı gruplar hakkında demografik bilgiler) bilinmelidir.

Sosyal altyapı, eğitim, ailelerin ekonomik durumu, güvenlik, sağlık ve sosyal bakım gibi yerel işgücü piyasasının özgünlüğü gibi yaşam kalitesi de bilinmelidir.

Varsa sivil toplum kuruluşları ve derneklerin sayısı ve faaliyetleri bilinmelidir.

Bölgenin veya yörenin önemli tarihsel olayları yanı sıra gelenekler, folklor ve özellikle bölgede geleneksel olarak üretilen yerel ürünler bilinmelidir. Geleneksel hammaddeleri, üretim yöntemlerini ve aynı zamanda mutfak mirası bilinmelidir.

Ekonomik faaliyetleri ve iş ortamı işleyişleri bilinmelidir.

Stratejik hedefler ve öncelikli konular (eğer varsa) ele alınmalıdır. Bölgenin ne ölçüde turist çekebileceği gösterilmelidir.

Çevre koruma bilincini artırmalı ve faaliyetlerin çevreye zararlı sonuçlarını azaltmalı ve korumasına katkıda bulunmalıdır. Su yönetimi, katı atık yönetimi, biyoçeşitlilik koruması, toprak koruma, arazi kullanımı sorunları (şehirleşme), kirlilik, insan sağlığı vb. Gibi bir veya birkaç çevresel sorunu ele alınmalıdır.

Güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar, tehditler, vizyon ve stratejik hedefler arasındaki gelişim yönlerini tanımlanmalıdır. Hangi güçlü yanlarımız bu fırsatı kullanabilmemizi mümkün kılar? Hangi zayıflıklar bu fırsatı kullanmamızı engeller? Hangi güçlü yanlar bu tehdidin sonuçlarını azaltabilir? Hangi zayıflıklar bu tehdidin olumsuz sonuçlarını artırabilir?

Durumumuzun birkaç yıl içinde nasıl olmasını isterdik? Topluluğumuzun ve toplumsal kurumların fonksiyonu ne olmalı? Gibi sorular açık ve net olarak tanımlanmalıdır.

Öncelikli temalar seçilmelidir.

Yerel ortaklıkların diğer tecrübelerden elde edilen derslerden faydalanmasını sağlayacak ağlar oluşturulmalıdır.

Finansal plan oluşturulmalıdır.

Belirli periyotlarda izleme ve raporlamalar yapılmalıdır.

Son söz olarak; yerel kalkınma stratejilerini oluşturmak için,

Bölgemizde özel olan nedir?

Bölgenin işlevi nedir?

Toplumumuzun üyeleri kimlerdir?

İnsanlar yaşamak için ne yapıyor?

Alan nasıl organize olmuştur?

Bölgemiz çocuklara ve genç nesillere ne sunuyor?

Sorunlarımızı nasıl çözüyoruz?