Covid-19 Güncellemeleri ve Kriterler

Dr. M. Recai YILMAZ

Küresel salgının başlaması, artması ve azalması evrelerinde insan sağlığını korumak adına birçok sektörde önlemleri ve kısıtlamaları düzenleyen çeşitli kurallar ve kriterler oluşturuldu.

Türkiye’de turizm alanında çok hızlı harekete geçerek, çok geniş alanda ve dünyaya örnek olacak bir sertifika programı geliştirdi, uyguladı ve uygulamaya devam ediyor.

Sertifikanın oluşturulmasında uygulanmasında ve devam ettirilmesinde sorunlar yaşadık mı?

Evet,
Yaşadık.
Yaşıyor muyuz?
Evet yaşıyoruz.

Dünyada ve ülkemizde Covid-19’da belirti göstermeyen vakaları/kişileri göz ardı ederek, az sayıda PCR test sayısı uygulaması (bilinçli tercih?) sonuçlarına göre azalan vaka ve ölüm sayıları ile yeni bir aşamaya gelindi.
Gelinen bu aşama ile kısıtlamalardan kurtulma, rahatlama beklentileri, ekonomik kaygılar, yaz mevsimi ve turizmde oluşturulması gereken güvene istinaden açıldık, saçıldık ve maskesiz hayata yelken açtık. Bu özgüvenle, pandemi sorununun bittiği artık hiçbir tedbirin olmaması gerektiği fikri toplumda oluştu.

Bu saatten sonra ölen ölür, kalan sağlar bizimdir.

Dünyayı, ülkemizi ve geleceğimizi doğrudan ilgilendiren konuların başında gelen Covid-19’daki yeni güncel açıklamalar önceki oluşturulan kısıtlamaları içeren kriterlerin hızlıca değiştirilmesini beraberinde getiriyor.
Maalesef bunu gerçekleştirmede gecikiyoruz.

Ana verilerden elde edilen sonuçlara göre yapılan açıklamalar neticesinde önemli gelir kapımız olan turizm Covid-19 güncellemelerinde gecikiyoruz. Bu güncellemelerin odak noktasında ise GTS kriterleri var.
27.04.2022 tarihinde açıklanan salgınla mücadele süresince en önemli etkenler arasında yer alan maske kullanımına dair;

Toplu taşıma araçları ile sağlık kuruluşları hariç olmak üzere diğer tüm kapalı alanlarda maske zorunluluğu uygulaması sona erdirilmiştir.

Toplu taşıma araçları ile sağlık kuruluşlarının kapalı alanlarında ise yeni bir karar alınıncaya kadar (günlük vaka sayısı 1.000’in altına düşmesi halinde) maske kullanma zorunluluğuna devam edilecektir. Açıklaması, İçişleri Bakanlığımızın genelgesi ile duyuruldu.

Toplumsal açıklamalarda geniş ifadelerin kullanılması zorunluluktur. Ancak alt alanlara, sektörlere inildikçe tarafların daha iyi anlaması ve uygulaması için o alandaki yapıların hızlıca devreye girmesi ve ilgili düzenlemeleri yapması da açık bir gerekliliktir.

Hele hele ülke gelirleri içerisinde önemli bir yer tutan turizm alanında bu süreç çok hızlı olmalıdır.
Hızlı atılan adımlar öncelikle farklı yorumları ve belirsizliği çözeceği gibi, konu ile ilgili otorite merkezi olmayı da netleştirecektir.

Meselenin özünde kapalı alanlarda maske kullanımı zorunluluğunun kaldırılmasıdır.
Eğer kapalı alanlarda maske kullanımı kaldırıldı ise, özenle ve başarı ile uyguladığımız GTS kriterlerimizin de değişmesi gerekmez mi?

Birçok otelin açıldığı ve turist hareketliliğin başladığı özellikle bu dönemde kriterlerin hızla güncellenmesi gerekmez mi?

Bakınız! Kapalı alanlarda maske kullanımı zorunluluğunun kaldırılması GTS kriterlerimizde hangi kriterleri etkiliyor. Beraberce görelim:

İşletme bünyesinde görev alan çalışanlara işletmede uygulanacak plan ve protokoller konusunda periyodik temel eğitimleri (uzaktan eğitimler (e-eğitim) dahil, hijyenik malzeme ve koruyucu ekipmanların kullanımı ile ilgili eğitimleri), personel alanları ve genel alanlarda yazdırılabilir duvar şemalarını, tesis bünyesinde koruyucu kıyafet ve ekipman ile tesis girişinde talep edilmesi halinde maske hazır bulundurulmasını, tesislerinin kapalı genel mahallerinde, mahallin metreküpüne uygun sayıda ve güçte mobil HEPA filtreli (EN 1822 standardına göre test edilmiş H13 veya H14 filtre) hava temizleyicilerini, işletme içi dükkanlar ve mağazaların gerekli hijyen kurallarını, otele giriş işlemleri esnasında alınacak tüm aksiyonlara dair ilgili bölüm personel bilgilendirmelerini, personelin kullanması gereken koruyucu ekipmanların düzenli ve yeterli teminini, koruyucu ekipman kullanımı ile ilgili olarak personele gerekli bildirimleri, kapalı alanlarda masalar arası en az 2 metre, sandalyeler arasında ise 60 cm mesafe bırakılmasını, kapalı havuzlarda şezlonglar arası sosyal mesafeyi, kapalı ve açık alan etkinliklerinde sosyal mesafenin korunmasını, çocukların ateşinin ölçülerek kayıt altına alınmasını, çocukların yaş gurubuna uygun açıklayan görsel/yazılı panolar asılmasını, personel konaklama üniteleri ve lojmanlarda, personel transferlerinde hijyen önlemlerini, numune alınma işleminin tesiste yapılıyor olması halinde, işletme tarafından her türlü hijyen ortamı, kişisel koruyucu ekipman ve tıbbi atıkların diğer atıklardan ayrı bertarafını için gerekli tedbirlerini etkiler ve bu kriterlerin düzenlenmesini gerekli kılar.

Güncellemeler yok ise değerlendirme formunda ki Süre ve Yürürlük başlığı altında kesin ve net ifade mi yürürlüğe girecektir? Başlık altındaki ifadede “Bu belge kapsamında yapılan düzenlemeler, Covid-19 virüsü bulaşısı ve etkilerinin azaltılması, ülkemizde yayılmasının durdurulmasına yönelik hükümetimiz tarafından uygulanan tedbirlerin kaldırılmasını takiben tüm hükümleri ile kendiliğinden sona erer.”
Yoruma açık!

Yorum varsa, uygulamalar farklı olacaktır.
Son söz; toplumun geniş bir kesimini etkileyen, beklenen ülke gelirlerinin önemli bir kısmını oluşturan, büyük gelir kurgusunun olduğu bir projede veya işte devamın ve güncelliğin sağlanması tez zamanda olmalıdır.
Ve hatta tatil, bayram beklenmez.