TURİZM MESLEK YASASI

Dr. MEHMET BAHAR

Dr. Mehmet Bahar

Türkiyenin gerçek yerli ve milli sektörü olan turizm sayesinde yıllık yaklaşık 35 milyar dolar bir gelir elde ederken, buna karşılık %3 ler düzeyinde ithal girdi kullanmaktadır. Ve bu sektörden kazandığı her kuruşunu da 60’a yakın sektöre girdi olarak aktarmaktadır.

Cumhurbaşkanlığı tarafından da “Stratejik Sektör” olarak da ilan edilen ve pandemi sonrası Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik zorluklardan çıkarılmasını en kolay sağlayacak sektör turizmdir. Ülkemizin içinde bulunduğu işsizlik sorununu da çözebilecek reçete “emek-yoğun” sektör olması sebebiyle yine turizm sektöründedir.

Peki turizm sektöründe çalışanların iş güvenceleri nedir?

Bu tür krizler karşısında korunmaları ne şekilde sağlanmaktadır incelendiğinde görülecektir ki; böylesi önemli bir sektörün henüz hala kendilerine ait bir “meslek yasası” mevcut değildir. Bu konuda geçtiğimiz dönemler de gerek turizm şura’larında, gerekse bireysel çabalarla gayet değerli çalışmalar yapılmış olmasına rağmen bir sonuca varılamamıştır.

Sadece dönemin turizm bakanının kızının da rehber olması yüzü suyu hürmetine 2012 yılında 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Yasası çıkartılabilmiştir. Kaldı ki, pandemi süreci de göstermiştir ki; yasaları olmasına rağmen bu süreçte en çok mağdur olan turizm emekçileri de hiç bir sosyal güvenceleri olmayan rehberler olmuştur. Ayrıca turizm sektörünün sezonluk yapısı nedeniyle deneyimli personelin sektörden kaçışları bu pandemi döneminde en yüksek seviyesine ulaşmıştır.

Yaşanan bu süreçten sonra ümit verici girişimler de olmuyor değil. Geçtiğimiz hafta Türkiye’nin köklü ve önde gelen Turizm Fakültelerinin mezun dernek başkanları Turizm Akademisyenleri Derneği (TUADER) önderliğinde bir çalıştay düzenleyerek bu konunun enine boyuna değerlendirilmesini ve yeniden gündeme gelmesini sağladılar.

Bu çalıştay da binlerce mezun vermiş dernek başkanlarının yanı sıra gerek akademik camiadan gerekse sektörden bir çok katılımcı kendi şahsi fikir ve deneyimlerini paylaşma ve katkı yapıcı çözüm önerilerini dile getirme imkanı buldu.

Çalıştay sonucunda ortaya çıkan en önemli sonuç başta mezur dernekleri olmak üzere bir araya gelerek güç birliğinin oluşturulmasıydı. Oluşturulacak federatif bir yapının seslerinin daha iyi duyurulmasında en önemli faydayı sağlayacağı görüşü ağırlık kazandı.

Daha sonra konunu tarafları ile birlikte (işçi - işveren - akademisyen - sektör STK’ları vb) oturup bu konuda ortak çalışma yaparak bir metin hazırlama ve hazırlanan bu metni ilgililere sunma kararı alınmıştır.

Sektörde çalışan milyonlarca kişinin durumunu yakından ilgilendiren bu çalışmanın en kısa sürede arzu edilen düzeye ulaşması ve Dünya liginde ilk on da olduğumuz tek sektör olan turizmin çalışanlarının da hak ettiği haklara bir an önce kavuşması sağlanmalıdır.

Yürürlüğe konulacak bu yasa sadece işçilerin haklarını sağlamakla kalmayacak, mesleğe ve sektöre olan ilginin artması ve yıllardır sektörün sorunu olan “kalifiye eleman bulamama”, “turizm eğitimi almış kişilerin başka sektörlere kayması” sorununun da önüne geçerek Türk turizmine büyük bir ivme sağlayacaktır.

Yeni yıla büyük umutlarla girdiğimiz bugünler de bu konuda da güzel gelişmeler olması dileğiyle şimdiden yeni yılınızı kutlarım.