EN ZOR YILIN VERİLERİ

2020 YILININ TURİZME ETKİLERİNİ DÜNYA TURİZM ÖRGÜTÜ AÇIKLADI…

Turizmin kâbusu olan 2020 yılının sektörde yarattığı hasar nihayet yaklaşık olarak ortaya çıktı. Dünya Turizm Örgütü UNWTO geçtiğimiz günlerde korona salgını gölgesinde geçen 2020  yılının verilerini yayınladı. Raporu ve buna dair hazırlanan tabloları detaylı bir şekilde inceledim ve bazı tabloları bize göre yeniden hazırlayarak, 2020 yılının hasarlarını ve gelecekte bizi nelerin beklediğini özetlemeye çalıştım.

Buna göre korona salgınının en çok etkilediği sektörlerden biri olan Turizm, 2020 yılında hareketin ve seyahatin dönemsel olarak bile kısıtlanması ile neredeyse durma noktasına geldi. Bir önceki yıl en iyi sezonunu yaşamış olan sektör, dünya genelinde -%73 oranında bir kayıpla alaşağı oldu. Seyahat eden her 10 kişiden 7 si bu dönemde seyahat edemedi. 

Seyahatlerin azalması ile turizm gelirindede -%64 oranında sert bir kayıp yaşadı. 2020 yılında 402 milyon seyahat ile 533 milyar dolar ancak elde edilebildi. Pastanın yarıdan fazlasının erimesiyle ekonomisi büyük ölçüde turizme bağlı olan Hırvatistan, Mısır, Arnavutluk, Katar, Karadağ, Bahama Adaları, Macao,  Dominik Cumhuriyeti, Şeyseller, Çuraçao, Ürdün gibi ülkeler bunun şiddetini birincil derecede hissederken, İspanya, Türkiye, Yunanistan, İtalya ve Fransa gibi klasik Akdeniz Destinasyonları koskoca bir yılı  bu depremin artçıları ile geçirdiler. 

Ülkeler bir yandan koronaya karşı mücadelelerini sürdürürken, bir yandan da kısıtlamaların kalktığı her fırsatta turizm faaliyetlerini tekrar harekete geçirmeye çalıştılar. Korona yılı diyebileceğimiz 2020 yılında sadece 6 ülke 10 milyonu geçebildi.

2020’DE TURİST SAYISINDA İTALYA, GELİRDE AMERİKA ÖNDE

İSPANYA BİRİNCİLİKTEN DÖRDÜNCÜLÜĞE İNDİ…

Korona Salgını 2020 yılında ülkelerin sıralamasını da değiştirdi. 83,5 milyon turist ile 2019 yılının 1. cisi olan İspanya, 2020yılında 19 milyon turist ile 4. sıraya inerken, 2019 yılının 3. sü olan Çin, aldığı radikal tedbirlerle turist sayısını neredeyse sıfırlayarak, adeta dünya turizminden silindi. Yılların turizm ülkesi Fransa’dan ise ses seda, daha doğrusu bir veri yok…  

Bu dönemde 25 milyon 200 bin misafirle dünyada en çok turist ağırlayan ülke İtalya oldu. Korona sürecinin parlayan ülkesi Meksika gibi gözüküyor, 24 milyon 30 bin turistle Meksika tarihinde ilk kez ikinci sıraya yerleşti. Amerika ve İspanya 19 milyon turistle 3. ve 4. sırayı alırken, Türkiye 15,9 milyon misafirle korona sürecinde de dünya 5. liğini korudu.

TÜRKİYE DÜNYA TURİZM GELİRİNİN % 2 SİNİ ALDI

2020 yılında gerçekleşen 533 milyar dolar turizm gelirinin aslan payını 76,1 milyar dolarla Amerika aldı. Türkiye 10,2 milyon dolarla gelirlerde 11. Sırada yer alırken, sadece 1 milyon 800 bin turist ağırlayan ve kişibaşı turist geliri 14.127 Dolar olan Avustralya, buradan elde ettiği 25,8 milyar dolarla turizm geliri en yüksek ikinci ülke oldu. 

Turizm gelirlerini doğru okuyabilmemiz için aşağıda paylaştığım bu sayılarla birlikte konaklama süresinin de değerlendirmeye tabi tutulması gerekiyor. Ve hatta 1 gece üzerinden kişibaşı geliri ölçmek gerekiyor. Ancak UNWTO buna dair bir rapor hazırlamamış. 

Bunun yanısıra ülkeler arasında birçok farklılıklar var, Macao’ya komşu ülkelerden gelen Casino misafirleri turist olarak sayılırken, Suudi Arabistan turistleri aslında oraya giden Hac ve Umre ziyaretçilerinden oluşuyor. Polonya sınırdan günü birlik gelen Avrupalılardan yararlanırken,  birçok Avrupalı berbere ve benzin almaya doğu Avrupa ülkesine günübirlik geçiyor. Bizde de Edirne ve Sarp sınır kapılarından günlük ya da kısa süreli geçişler olması gibi. 

KİŞİBAŞI GELİRDE ÇOK GERİLERDEYİZ

Turist sayımız yüksek olduğu için gelirin düşük olması çok ön plana çıkmamakla birlikte, kişi başı turist gelirimizin bu dönemdede düşük kaldığını görüyoruz. 2020 yılında kişi başı turizm harcaması dünya genelinde ortalama 1330 Dolar olurken, Türkiye’nin kişi başı turizm geliri 643 Dolarda kaldı. Neredeyse düna ortalamasının bile yarısı kadar kişi başı turizm gelirimiz var.En çok turist getiren 20 ülke içinde kişi başı gelirde 17. Sırada yer alıyoruz. Kaldı ki turist sayısı düşük olduğu için bu tabloya dahil olmamış, ancak kişi başı geliri 1000 Doların üzerinde 50 den fazla ülke gördüm listede. Aşağıdaki tabloda göreceğiniz gibi en çok turist getiren ilk 20 ülke içinde sadece Meksika, Macaristan ve Rusya’nın kişibaşı turizm geliri bizden düşük. 

Son yıllarda sıklıkla dile getirilen, turist sayısının artması ile turizm gelirinin düşmesi gibi durumla karşı karşıyayız. Turist artınca gelir düşüyor mu? Oysa önümüzde İspanya gibi çok somut bir örnek var: İspanya 2019 yılında 83,5 milyon turisti kişi başı 954 dolar turizm geliri ile ağırlamıştı. Kişi başı turizm gelirinde 2019 yılında İspanya ile aramızda 371 €,  2020 yılında 333 € fark vardı. Aynı dönemde Türkiye, 51,2 milyon turistle, 583 Dolar kişi başı turizm geliri elde etmişti.  

Korona sürecinde gördük ki, artık klasikleşen tatil ülkeleri krizli dönemlerde de tecrübeleri, kapasiteleri ve ürünleri ile yine öne çıkıyorlar. Türk turizmi de geçmiş bütün krizlerde görüldüğü gibi hızlı tepki verip, çözüm üreten bir esnekliğe sahip. Artık bu sayıları koruyup, gelirleri artırmanın, en azından 700-800 dolara çıkarmanın yollarını araştırmalıyız. 

Bir an önce sektörün bütün bileşenleri bir araya gelerek bunun üzerine fikirler üretmeliler. Mutlaka yapılacak birçok şey vardır. Öncelikle ‘her şey dahil’ sistemini tekrar gözden geçirip, gerekli dokunuşları yaparak, turistin geldiği ülkeyi gezmesinin önünü açmalıyız…