Yabancılar Antalya’dan gidiyor mu?

FİKRİ CİNOKUR- ANTALYA – Rusya ile Ukrayna savaşı nedeniyle Avrupa Birliği ve ABD’nin yaptırımlarıyla karşı karşıya kalarak Antalya’ya göç eden başta Rus vatandaşları olmak üzere ikamet izni ile kalan yabancılar,  enflasyon, hayat pahalılığı ve yüksek kira gibi nedenlerden dolayı ülkelerine geri dönüyor.

Rusya -Ukrayna savaşıyla birlikte binlerce Rus ve Ukrayna vatandaşı başta Antalya olmak üzere Türkiye’de yaşamaya başlamıştı. Aşırı göç nedeniyle Antalya ve ilçelerinde kira fiyatları astronomik rakamlara ulaşmış ve turizm bölgelerinde kiralık konut sorunu ortaya çıkmıştı.

Türkiye’deki yüksek enflasyon, yüksek kira ve hayat pahalılığı, konut karşılığı vatandaşlık edinme rakamlarının 450 bin dolara yükseltilmesi gibi nedenlerden dolayı Antalya’da yaşayan yabancıların sayısı azalmaya başladı.

İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nün 22 Haziran 2023 kayıtlarına göre başta Rus vatandaşları olmak üzere 148 bin 597 yabancı ‘ikamet izni’ alarak Antalya’da yaşıyordu. 26 Ekim 2023 verilerine göre ise Antalya ve ilçelerinde büyük çoğunluğu Rus vatandaşı olmak üzere ikamet izni ile 131 bin 659 yabancı bulunuyor.

Haziran-Ekim 2023 tarihleri arasında 16 bin 597 yabancı, çeşitli nedenlerden dolayı Antalya’dan ayrılmak zorunda kaldı.

Edinilen bilgilere göre, savaş sonrası Antalya’ya gelen Rus vatandaşların enflasyon, yüksek kira ve hayat pahalılığı ve ‘ikamet izni’nin zorlaştırılması gibi nedenlerden dolayı ekonomik sıkıntı yaşamaya başladı.

-Hayat pahalılığı ve yüksek kiralar tersine göçe neden oluyor

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Ali Bahar, Türkiye'nin turizm başkenti Antalya'da, yabancı yerleşimcilerin sayısının son yıllarda düşüş gösterdiğini belirtti.

Bahar,  2023 yılı verilerine göre, Antalya'da ikamet eden yabancı sayısının 2022 yılına göre yaklaşık yüzde 10 azaldığını belirterek, Haziran-Ekim ayları döneminde yabancı sayısında 20 bine yakın düşüş yaşandığına dikkat çekti.

Bu azalmanın nedenleri arasında, kiraların yüksek olması, hayat pahalılığı, vatandaşlık bedelinin yükselmesi ve ikamet izninin zorlaştırılması gibi faktörler yer aldığını vurgulayan Ali Bahar, şöyle devam etti.

‘’Kira fiyatlarındaki artış, Antalya'da yaşayan yabancılar için önemli bir sorun haline geldi. Antalya'da kiralık konut fiyatları, son yıllarda Türkiye ortalamasının üzerinde bir artış gösterdi.  Türkiye'de genel olarak yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve enflasyon, hayat pahalılığını da artırmıştır. Yerleşik yabancılar için gıda, ulaşım ve diğer temel ihtiyaçların maliyeti yükselmiş, bu da tersine göç için bir sebep olmuştur.’’

-Yabancı şirket kuruluşu da azaldı

Bütün bu faktörlerin bir araya gelmesinin, Antalya'da yerleşik yabancıların sayısında bir azalmaya yol açtığını ifade eden Bahar, şunları kaydetti.

‘’Antalya’da yabancı sermayeli açılan şirket sayısında da düşüş görünüyor. Ticari anlamda, geçen yıla göre yabancı şirket açılışı daha düşük düzeyde. Ancak geçen yıl Ukrayna-Rusya savaşının ciddi bir etkisi söz konusu idi. Antalya, 2022 yılı Mart ayı sonrasında aşırı derecede göç aldı. Bu yılki 5 aylık dönemde açılan 266 yabancı şirket sayısı, geçen yıla göre düşük kalsa da,  bu sayı beklenenin üzerinde bir gerçekleşmeyi ifade ediyor. Geçen sene ki yabancı şirket sayılarında ki aşırı artışın temel sebebinin –Rusya-Ukrayna savaşı olduğunu unutmamak gerekiyor. Bu yılın 9 ayında yabancıya yönelik konut satışı 10 bin 372 adet iken geçen yılın aynı döneminde bu sayı 14 bin 656 adetti. Geçen yıla göre yüzde 29,23 azalış var. Savaşın etkisi, yabancı konut satışları içinde geçerli. Sonuç olarak, Antalya'da yerleşik yabancıların sayısındaki azalma, bir dizi faktörün sonucudur. Ancak Antalya hala uluslararası bir cazibe merkezi olarak varlığını sürdürmektedir ve şehrin çekiciliğini korumak için çalışmaya devam edeceğiz.’’

-Yabancı sayısı azalıyor

Rus vatandaşların yoğun yaşadığı Konyaaltı Belediye Başkanı Semih Esen, Antalya’da ikamet eden yabancı sayısının azalmasının nedeninin, Rusya Federasyonu’nun savaş nedeniyle kendi vatandaşlarına ülkeden çıkış yasağı koyması ve asker çağındaki erkeklerinde ülkelerine geri dönmelerini istemesi olduğunu söyledi.

Esen, Konyaaltı ilçesinde geçen bahar döneminde 32 bin yabancının oturum izni aldığını, 15-17 bin civarında da vatandaşlık alanlar olmak üzere ve turist amaçlı olmak üzere toplam 52 bin yabancının yaşadığını söyledi.

İlçede oturma izni alan yabancı sayısının azaldığını gözlemlediklerini belirten Esen, ‘’Bana göre yabancı azalması, Rusya Federasyonu’nun vatandaşlarına ülkeden çıkış yasağı koyması ve para transferini zorlaştırmasından.  Bunun yanında askerlik çağındaki erkeklerin de ülkelerine dönmeleri aksi takdirde cezai müeyyidelerin ağır olması da etkili oldu’’ dedi.

-Göç furyası durdu, fiyatlar oturmaya başladı

Antalya emlakçılar, Oto Galerici ve İş Takipçileri Odası Başkanı İsmail Çağlar ise konut alımı karşılığı vatandaşlık verilmesinde fiyatların yükseltilmesi ve ikamet izninin zorlaştırılması gibi nedenlerden dolayı Rusya’dan göç furyasının şimdilik durduğunu söyledi.

Antalya’da yüksek kira ve konut satışındaki ‘balon’un patladığını ifade eden Çağlar, şunları kaydetti.

‘’Savaşın başladığı dönemdeki gibi aşırı göç yok. Artık gelmiyorlar. Gelişler ağırlaştı. Konut kira ve satışları gerçek rakamlara dönmeye başladı. Rus vatandaşlarının ağırlıklı yaşadığı Konyaaltı ilçesinde savaşla birlikte yaklaşık 25 bin liraya çıkan kira fiyatları şu anda 17 bin lira civarında…’’