EKONOMİ

Tarım küçülme sarmalına girdi

FİKRİ CİNOKUR-ANTALYA – Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır, tarım sektörünün 2021 yılından bu yana küçülme sarmalına girdiğini belirterek, Antalya tarımının 2023 yılını sıfır büyüme ile kapatacağı öngörüsünde bulundu.

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Aralık ayı meclis toplantısı Ali çandır başkanlığında gerçekleşti. ATB meclisinde 2024 yılı bütçesi 40 milyon lira olarak oy birliği ile kabul edildi.

Ali Çandır, ATB tarafından 2023 yılında gerçekleştirilen işlem hacmi bir önceki yıla göre yüzde 55 artışla 17 milyar TL’nin üzerine yükseldiğini, 2024 yılında da sürdürülebilirlik, iklim değişikliği ve yeşil mutabakata yönelik çalışmaları sürdüreceklerini söyledi.

Antalya’nın ekonomik hedeflerinin 2022 yılından ve ülke ortalamasından daha yüksek bir performans göstermek üzerine kurulu olduğunu anımsatan Çandır, şunları kaydetti.

‘’Özellikle tarımsal üretim ve ticarette bu hedeflerimizi daha detaylı belirlemiştik. Çünkü Antalya, 2022 yılında ekonomide ülke ortalamasının 4 katı, tarımda ise 3 katı üzerinde büyümüştü. Çeyrek dönemler halinde açıklanan 9 aylık büyüme rakamları, nispi olarak 2022 yılından daha yavaş bir büyüme rotasına girdiğimizi göstermektedir. 2023 yılı 9 ayında ekonomimiz yüzde 4,6 büyüdü. Son 3 ayda bu büyümeye yakın bir büyüme sağlarsak yılı yüzde 4,5 civarında bir büyüme ile kapatacağımız iyimser beklentisine sahibiz. Ancak yaşanan gelişmelere baktığımızda daha düşük bir son çeyrek büyümesi olasıdır. Burada dikkat çeken konulardan biri sektörlerin büyümeye katkılarıdır. 26 yıllık ortalaması yüzde 5 olan vergi büyümesi yaklaşık 3 kat yükselerek 9 ayda yüzde 14,5 yükselmiştir.’’

-Tarım küçülme sarmalına girdi

Tarım sektörünün 2023 yılı 9 ayında yüzde -0,7 küçüldüğünü, 26 yıllık ortalama olan yüzde 2’lik büyümeye göre aşırı kötü bir performans göstermiş durumda olunduğunu ifade eden Çandır, şöyle devam etti.

‘’Diğer taraftan 2020 yılı tarımsal milli gelirin de reel olarak yüzde eksi -1.5 gerisindeyiz. Ülkemiz geneli için tarım sektörü 2023 yılı 9 ayı bu rakamlarla geçerken yaşadıklarımız ve tahminlerimizle Antalya’mız için diyebiliriz ki ülke ortalaması civarında bir performansa sahibiz. Yani yılı büyük ihtimalle sıfır büyümeye yakın tamamlayacağız.Tarım sektörümüzün 2021 yılından bu yana sürekli olarak küçülme ya da düşük büyüme sarmalına girdiğini söyleyebiliriz. Antalya’nın tarım performansı ise ülke ortalamasının bir miktar üzerinde seyretmiştir. Ancak genel ekonomiden kopuk bir şekilde düşük kalması, yapısal ve cari sorunlarımızın çözülememesinden kaynaklanmaktadır. Bu sorunların giderilmesine yönelik çözüm önerilerimizi ve taleplerimizi 2024 yılında da her ortamda sözlü ve yazılı olarak ifade etmeye devam edeceğiz.’’

-Antalya’nın tarım performansı

Antalya’nın 2023 yılındaki tarımsal üretim ve ticaretini 2022 yılına göre değerlendiren TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve ATB Başkanı Ali çandır, Zeytin haricinde diğer ürünlerde rekoltenin yüksek olduğu bir yıl yaşandığını bildirdi. Çandır, şöyle konuştu.

‘’İklim değişikliğinin etkisinin arttığı, hastalık ve zararlı popülasyonun yükseldiği ve kalitenin düştüğü,üretimde kullanılan tohum, enerji, gübre, zirai ilaç, veteriner hizmetleri, yem gibi girdi kalemlerinde ise ciddi artışların yaşandığı bir dönem yaşadık. Tarımsal üretim ve ticarette çalışacak işçi bulmanın her geçen gün zorlaştığı, Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri öncesi piyasanın durağanlaştığı, seçimler sonrasında ise finansmana erişimin zorlaştığı ve maliyetinin arttığı bir yıl oldu. İhracatta, vize probleminin arttığı, döviz kurunun maliyetlerle karşılaştırıldığında düşük kaldığı, domates ve zeytinyağında kısıtlamaların görüldüğü, rekabetin yükseldiği, Bulgaristan’dan geçişlerde yaşanan sorunların devam ettiği, İç piyasada artan et fiyatlarına ithalatla çözüm aradığımız, bir yıl olmuştur.’’