Emin Demir – Turizmdays.com - Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) tarafından her ay geleneksel olarak düzenlenen yemekli toplantı, bu ay Paloma Sencia Otel’in ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Toplantının açılış konuşmasını yapan AKTOB Başkanı Kaan Kavaloğlu, dünya turizminde 2025 yılı itibarıyla yaşanan gelişmeleri ve Türkiye’nin rakipleri arasındaki konumunu değerlendirdi.
Küresel turizmde rekor büyüme
Kaan Kavaloğlu, Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi’nin (WTTC) 2025 yılı öngörülerini paylaşarak küresel sektörün ulaştığı rakamların tarihe geçtiğini vurgulayarak, ‘’Uluslararası ziyaretçi harcamalarının 2,1 trilyon dolar seviyesine ulaşacağı ve bunun 2019 zirvesinden 164 milyar dolar daha yüksek olacağı öngörülüyor. Sektörün küresel ekonomiye toplam katkısı 11,7 trilyon dolar olacak ve bu rakam, dünya GSYİH’sinin %10,3’üne denk geliyor. Turizmin desteklediği istihdam ise 14 milyon artışla 371 milyon kişiye ulaşacak’’ dedi.
Kavaloğlu, “Bu rakam, ABD’nin toplam nüfusunu aşıyor. Yani turizm sadece bir hizmet sektörü değil, aynı zamanda dünya ekonomisinin temel direklerinden biri haline geldi” ifadelerini kullandı.
Jeopolitik baskılar ve seyahat eğilimleri
Sektörde küresel büyümenin devam ettiğini belirten Kavaloğlu, jeopolitik ve ekonomik gelişmelerin turizmi şekillendirdiğini söyledi:
Kavaloğlu, ABD-Çin gerilimi nedeniyle Ticaret politikalarının tüketici güvenini zedelediğini ve ABD’ye seyahat talebini azaltabileceğini aktararak, ‘’Orta Doğu’daki gerilimler: İsrail-İran çatışması nedeniyle hava trafiğinde iptaller ve yön değişiklikleri yaşanıyor. Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle sürdürülen barış görüşmelerinin sonuç vermesi halinde iki pazar da orta vadede yeniden büyüme gösterecek’’ diye konuştu.
Kavaloğlu’na göre, 2025 yılında uluslararası turist varışlarının %3 ila %5 artması beklendiğini, ancak ekonomik zorluklar, artan maliyetler ve belirsizliklerin sektörde risk oluşturmaya devam ettiğini ifade etti.
Avrupa turizmi: Fiyat artışı ve kısa süreli tatil eğilimi
Avrupa’da 2025’in ilk yarısına ilişkin veriler de değerlendiren Kaan Kavaloğlu, şunları söyledi:
‘’Uluslararası turist sayısı geçen yıla kıyasla %3,3 artış gösterdi. Ancak fiyatlardaki yükseliş, tatil tercihlerini doğrudan etkiliyor. Uluslararası uçuş fiyatları %5 arttı. Paket tatillerin maliyeti %7 yükseldi. Özellikle yaz aylarında fiyat artışlarının Akdeniz destinasyonlarında belirleyici olduğu görüldü. İngiltere’den Türkiye, İspanya ve Güney Kıbrıs’a olan talepte fiyat baskısı nedeniyle daha kısa konaklamalar ve hafta içi seyahatler öne çıktı.
Rakip destinasyonlar: Güney Kıbrıs ve Malta öne çıkıyor
Avrupa’da özellikle Malta ve Güney Kıbrıs, uçuş stratejileri ve altyapı yatırımları sayesinde dikkat çekici büyüme gösterdi. 2024’te Malta %19, Güney Kıbrıs ise %16 büyüme kaydetti. Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri de (Letonya, Litvanya, Macaristan) güçlü toparlanma sinyalleri verdi.
Konaklama sektöründe tablo
Küresel otelcilik verilerine göre 2025’te doluluk oranları bazı bölgelerde gerilerken, fiyatlar yüksek maliyetler nedeniyle artmaya devam ediyor: Avrupa’da doluluk oranı %1, ADR %2,9, RevPAR %3,9 artış gösterdi. Asya/Pasifik’te RevPAR büyümesi %4,9’dan %2,7’ye düştü. Orta Doğu ve Afrika’da ise RevPAR artışı %10,3 ile güçlü performans sergiledi.
Türkiye ve Antalya’nın görünümü
Türkiye turizm verilerine bakıldığında 2025’in ilk 7 ayında Antalya’da vatandaş ziyaretçi sayılarının %7,5 arttığını, ancak yabancı ziyaretçilerin %1,3 gerilediğini görebiliyoruz. En yüksek düşüş %12 ile Kazakistan pazarında oldu. En yüksek artış ise %22 ile Ukrayna pazarında gerçekleşti. Ukrayna’da barışın sağlanması durumunda, Türkiye için ilk 5 kaynak pazar arasında yer alması bekleniyor.
Türkiye genelinde ise 2025’in ilk yarısında turizm gelirlerinin büyük bölümünü kişisel harcamaların oluştururken, 11,1 milyar dolar kişisel harcama, 5 milyar dolara yakın paket tur harcaması gerçekleşti.
Belçika pazarı: Türkiye yükselişte
Avrupa’nın önemli kaynak pazarlarından Belçika’ya da özel bir parantez açmak gerekir. 2024’te 23,7 milyon seyahat gerçekleştiren Belçikalıların tercihleri arasında Türkiye yükseliş gösterdi. Türkiye, 400 bin seyahat ve 8,7 milyon geceleme ile ilk 10’da yer aldı. Bu rakam, bir önceki yıla göre %16 artışla seyahatlerde, %72 artışla gecelemelerde tarihi bir büyüme anlamına geliyor. Antalya, 2024 yılında 271 bin Belçikalı turist ağırlayarak pazarın gözde destinasyonlarından biri oldu.
Kültür ve etkinliklerin önemi
Kaan Kavaloğlu, Antalya’nın sadece deniz-güneş-kum turizmiyle değil, kültür-sanat etkinlikleriyle de öne çıktığını hatırlatarak, 32. Uluslararası Aspendos Opera ve Bale Festivali’nin şehrin marka değerine katkı sağlayacağını belirtti.
“Türkiye fırsatları iyi değerlendirmeli”
Konuşmasını küresel perspektiften Türkiye’ye bağlayan Kavaloğlu, şu mesajı verdi:
“Dünya turizminde büyüme ivmesi devam ediyor. Ancak jeopolitik riskler, maliyet baskıları ve fiyat hassasiyeti önümüzdeki dönemde belirleyici olacak. Türkiye, özellikle Avrupa pazarında rekabet avantajını korumak için doğru stratejiler geliştirmeli. Kültür, gastronomi, sağlık ve etkinlik turizmi gibi alternatif alanlara yatırım yaparak 100 milyar dolar gelir hedefine yaklaşabiliriz.
Küresel turizmde büyüme devam ederken, Türkiye’nin özellikle fiyat hassasiyeti yüksek Avrupa pazarlarında rekabetini güçlendirmesi gerekiyor. Antalya’nın istikrarlı performansı ve yükselen kaynak pazarlar (örneğin Ukrayna, Belçika) Türkiye için önemli fırsatlar barındırıyor.’’